Camera Lucida- Fotoğraf Üzerine Düşünceler

Camera Lucida
Fotoğraf Üzerine Düşünceler

Camera Lucida, Roland Barthes'ın fotoğraf hakkında düşüncelerini temelde kendisinin seçtiği birkaç fotoğraf üzerinden anlattığı 1806 basımlı kitabıdır. 

Barthes bölüm bölüm fotoğrafın içerisinde barındırdığı "hissin" ya da "duygunun" nasıl kişisel olduğunu anlatıyor. Fotoğrafa "stadium" açısından bakmanın ve içerisinde "punctum" barındıran resimlerin insanı nasıl etkilediğini belirtiyor. Barthes için, stadium bir fotoğrafın teknik açıdan düzgünlüğü, kurallara uyulması ve görsel olarak zevk vermesi demektir. Punctum ise fotoğraf içerisinde bir şekilde size dokunan yara, sizi içerisine çeken bir detay ya da size hatırlattığı bir olaydır. Punctum olmadan stadium basit bir fotoğraftır, bakılır ve geçilir. Sizde tekrar geri dönüp bakma isteği oluşturmaz.

Yazara göre fotoğrafın yaşam ve ölümle de direkt ilişkisi vardır. Fotoğrafın çekildiği an yaşar ve vardır. Bu an objektifin gördüğü alanı yansıtır ve tümselleştirilemez. O anda var olan şey ise bazen pozu veren ve bazen de pozu çekenin isteğidir. Bu sebeptendir ki fotoğraf bize gerçek gelmez, çünkü o geçmişte kalmıştır ve o an bitmiştir. Ölüm de bu şekilde yaşanır. Aslında fotoğraf ölümü bilinen detayın çekimidir...

Camera Lucida, benim gibi fotoğrafçılık ile ilgilenmeye başlayan insanlara okuma önerisi verilen bir kitaptır. Bana da bir süredir devam ettiğim fotoğrafçılık kursunda (AFSAD) önerildi doğrusu. Yüksek bir beklenti ile başlamama rağmen yazarın dilinin akıcılığı ve fotoğrafı her türlü yönüyle deşmesi beni kitabın içerisine çekti. Üstelik, fotoğrafçılık üzerine benim de kendi kendime sorduğum fotoğraf sanırının ve güzelliğin göreceliği sorunlarını kendi kendisine cevaplaması da önümü açtı diyebilirim.